182 | Bronnen (uitverkocht!)

Het themagedeelte opent met een artikel van Herman Paul. Hij geeft aandacht aan het aanzien van de hulpwetenschappen die de historicus tot beschikking staan. De traditionele hulpwetenschappen bloeiden in de negentiende eeuw op, toen historische bronnen in grote aantallen werden uitgegeven. Thematiek, brongebruik en ethos binnen de geschiedwetenschap zijn echter veranderd en dit heeft verschillende gevolgen gehad voor historische hulpwetenschappen. In het tweede artikel schrijft Jan Gunneweg over zijn tien jaar oude onderzoeksproject naar De Dode Zee rollen en de archeologische vondsten rond Qumran, waar de rollen gevonden zijn. Het interdisciplinaire onderzoek naar deze bronnen binnen het project heeft nieuwe en nuttige opbrengsten opgeleverd en Gunneweg benadrukt de mogelijkheden die deze samenwerking biedt. In het derde artikel gaat Walter Prevenier in op waarheidsvinding en perceptie van bronnen. Niet alleen historici worden in hun interpretatie beïnvloedt door hun tijd en achtergrond, ook de objectiviteit van de bronnen die zij onderzoeken is zelden hard te maken of vast te stellen. In dit artikel bespreekt Prevenier (voorbeelden van) de problemen die historici tegenkomen in hun zoektocht naar waarheid. Silvia Berti schrijft over het moeilijke historische onderwerp ‘atheïsme’. Bronnen over en van ongelovigen zijn uiterst schaars en de oorsprong van atheïsme was en is bijzonder moeilijk vast te stellen. Het historiografische onderzoek naar atheïsme is daarom sterk gevormd door ideologische geschiedschrijving en biedt een uitstekend voorbeeld van de problemen rond bronkritiek en interpretatie voor de historicus. Hoe bronnen te benaderen? Eelco Runia bespreekt hoe wij met het verleden omgaan: wij bezitten niet het verleden, maar het verleden bezit ons. Centraal staat de vraag wie het geschiedverhaal bepaalt, de bron of de historicus? Het supplement opent met een Hoog van de Toren van redactielid Marijn Parmentier, waarin hij de stand van zaken van universitaire alfawetenschappen en in het bijzonder geschiedenis bespreekt. In de rubriek Historisch Erfgoed behandelt Floris Meens het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome en de verhouding van het instituut met het fascistische regime. Johan den Hertog besteedt in de rubriek Persoonlijkheden aandacht aan P.W.A. Cort van der Linden, de Nederlandse premier tijdens de Eerste Wereldoorlog.