Groniek nummer 232: ‘Cognitive Turn’ is uit!

Dit speciale nummer van Groniek is tot stand gekomen in samenwerking met Babette Hellemans en Catrien Santing van de Rijksuniversiteit Groningen. Het nummer staat volledig in het teken van de zogenoemde cognitive turn in de geesteswetenschappen. Hoe spelen emoties een rol in onze relatie met kennis? En welke implicaties heeft dit voor historici?

Thema-artikelen

Anders dan gewoonlijk, wordt dit nummer deze keer uitgebreid ingeleid in de vorm van een artikel, geschreven door Catrien Santing. Hierop volgen vier thema-artikelen. Het eerste artikel is geschreven door Micol Long. In haar artikel gebruikt zij de lens van de cognitieve wetenschappen om de processen van monastieke vorming in de elfde en twaalfde eeuw vanuit een psychologisch oogpunt te verhelderen. Hierna volgt een artikel van Theo Lap waarin hij ingaat op de omgang met emotionele banden in monastieke teksten uit de twaalfde eeuw. In het derde artikel behandelt Victoria Blud de spiritualiteit van kluizernaarsters in het kader van '4E-cognition'. Hierin staat de aanname dat cognitie niet beperkt blijft tot onze interne wereld centraal. Het stelt dat de interactie tussen ons lichaam, onze fysieke omgeving, en onze sociale omgeving invloed heeft op onze interpretaties. In het laatste artikel bespreekt Julia Dresvina de autobiograpfie van Margery Kempe en analyseert Kempe's narratieve technieken, die Dresvina, onder andere, in connectie brengt met de narratieve technieken van 'fan fiction'. 

Supplement

Het Supplement opent met een Hoog van de Toren van Klaas van Berkel, die zijn kanttekeningen plaatst bij het huidige woke- gedachtegoed in Nederland. Van Berkel beargumenteert dat de normen en waarden van het woke denken niet samen kunnen gaan met de fundamentele waarden van academische vrijheid. In het tweede artikel doet Noah Littel uit de doeken hoe er in de jaren 1970 en 1980 allerlei lesbische archieven verschenen in Nederland. Littel besteed aandacht aan de manieren waarop hun verzamelbeleid zich ontwikkelde in deze jaren en hen beschrijft hoe deze archieven zo een lesbische geschiedenis construeerden. Vervolgens gaat Gijs Kessler in de rubriek Levend Verleden in op het uiteenvallen van Sovjet-Unie, een geschiedenis die relevant blijft, helemaal in de huidige context van de oorlog in Oekraïne.