De redactie van Groniek is verheugd ons nieuwste nummer ‘Devotie' te presenteren.
Het beeld van de brandende boeddhistische monnik dat de voorkant van ons nieuwe Groniek-nummer siert is even confronterend als onwerkelijk. Uit protest tegen het regime in Zuid-Vietnam onder leiding van Ngo Dinh Diem stak de monnik Thich Quang Duc zichzelf op 11 juni 1963 in brand. De zelfverbranding was een reactie op de jarenlange onderdrukking van boeddhisten door het katholieke regime van Diem en leidde tot verdere protesten. Wanhopige gelovigen waren bereid hun eigen leven te geven omwille van iets dat henzelf oversteeg, namelijk hun religie. De foto van deze brandende monnik is dan ook het symbool geworden voor toewijding aan een hoger doel en staat symbool voor devotie.
Maar wat wordt er precies onder het begrip ‘devotie’ verstaan? Het woord devotie komt van het Latijnse devotio, wat loyaliteit, toewijding of trouw betekent. Met permissie van de chronologie verbinden wij devotie vervolgens vaak aan de Moderne Devotie, de veertiende-eeuwse religieuze beweging onder aanvoering van Geert Grote, waarbinnen de eigen verantwoordelijkheid van de gewone mens in zijn zielenheil en zijn relatie met God centraal stond. Evenwel, betreft deze hogere macht per se iets religieus als het om devotie gaat? Of kan men ook toegewijd zijn (in het Engels ‘devoted’) aan het seculiere, bijvoorbeeld in de vorm van hooggeplaatste personen of idealen?
Thema-artikelen
Jan de Jong wijdt zijn artikel aan het mausoleum van Everhard kardinaal de la Marck, de prins-bisschop van Luik, dat hij in 1527 voor zichzelf had laten bouwen. Zijn kostbare en exorbitante grafmonument vormde een expressie van zijn devotie jegens het katholieke geloof. Kees van der Ploeg doet onderzoek naar de Sint-Pieter kerk in Rome. Hij onderzoekt de veranderende rol van het complex in de ‘eeuwige stad’. In zijn artikel over Lord Byron behandelt Jonathan Gross de verschillende dimensies van devotie die de Britse schrijver eind achttiende, begin negentiende eeuw tot uiting bracht. In zijn case study over Wutai Shan, een berg in China die van grote betekenis is voor boeddhisten, gaat Robert Shepherd in op de zorgen die spelen rondom de toestroom van toeristen naar deze heilige plek. Ook Evgenia Mesaritou en Simon Coleman onderzoeken in een theoretische beschouwing de – al dan niet – bestaande overlap tussen pelgrimstochten en toerisme.
Supplement
In de ‘Hoog van de Toren’ schrijft redacteur Mariska de Bone over het gebruik van Oral History in musea. In het jaar dat het zestig jaar geleden is dat de staat Israël werd opgericht, schrijft historicus Ilan Pappé in de rubriek ‘Historisch erfgoed’ over het huidige perspectief op de Balfour-verklaring. Dit nummer sluit af met een ‘Discordia’ geschreven door Willem Tielen. In zijn artikel vraagt Tielen zich af hoe ‘vrij’ de Romeinse slaaf nu daadwerkelijk was.
