‘Janken’ op 4 mei – Renske van Donk

Dat geschiedenis nog wel degelijk een rol kan spelen in ons alledaagse leven ontgaat veel mensen, zo ook een anonieme internetgebruiker die zijn reactie achterliet op de site van PowNed. ‘Zal blij zijn als het weer 6 mei is… gejank ieder jaar van mensen die nooit oorlog gekend hebben, daar ben ik wel klaar mee.’ Deze reactie werd geplaatst nadat PowNed een stuk had geplaatst over de documentaire van Natascha van Weezel, Elke dag 4 mei. Natascha is het kleinkind van slachtoffers van de Holocaust. In de documentaire vertelt Natascha hoe zij elke dag het verleden van haar grootouders met zich mee draagt zonder zelf de Holocaust mee te hebben gemaakt.

Het voorbeeld van Natascha is een familieaangelegenheid, maar de val van de Sovjet-Unie en de Koude Oorlog spelen ook in óns leven een rol. Denk bijvoorbeeld aan de situatie in de Oekraïne of de Kaukasus. Deze problemen vragen om kennis en achtergrondinformatie voor er een oplossing kan komen. Het bestuderen van de geschiedenis van een dergelijk land kan inzichten geven in een bepaalde situatie. Dankzij inzicht in deze geschiedenis worden vaak de eerste stappen gezet om niet in problemen, maar in oplossingen te denken.

Geschiedenis verschaft niet alleen nieuwe inzichten, maar biedt tevens een prachtig spectrum aan heldenverhalen en nieuwe ontdekkingen. Maar waar overwinningen zijn, worden ook verliezen geleden. Vaak gaat de victorie van sommigen ten koste van anderen. Genocides, oorlogen en misdaden zijn vervlochten met overwinningen en vreugde. De geschiedenis is simpelweg nooit zwart-wit. Aan elk verhaal zitten misschien wel honderd kanten. De scheidslijn tussen goed en fout is in veel gevallen vervaagd en dat maakt het moeilijk om een duidelijk antwoord vinden op een vraag. Zo kun je totaal in de geschiedenis opgaan. Geschiedenis is meeleven en beleven.4-mei

Maar waar is dan een weg te vinden in die enorme hoeveelheid van informatie? ‘De geschiedenis’ is zo groot dat een mens alleen deze nooit in zijn geheel zou kunnen bestuderen. Dit is tegelijkertijd een voor- en een nadeel van het vak. Je kunt aan de ene kant een eigen weg kiezen in wat jij interessant vindt en wat jou aanspreekt, maar aan de andere kant is de geschiedenis zo groot dat een eigen weg wel duizend zijwegen kent. Het kan dus moeilijk zijn om een keuze te maken; welke weg moet je kiezen en leidt die weg überhaupt wel ergens heen? Vaak genoeg zullen er verkeerde keuzes gemaakt worden, maar hierdoor leer je jezelf kennen en het beste uit jezelf te halen.

De geschiedenis is recent en kan een rol spelen in ons alledaagse leven, maar de geschiedenis is ook het ontdekken van nieuwe verhalen die op verschillende manieren bekeken kunnen worden. Een eigen weg vinden in het vak geschiedenis kan daarom best lastig zijn. Geschiedenis is groots en aangrijpend. Geschiedenis is echt en daarom zullen er altijd mensen blijven janken op 4 en 5 mei.